Türkiye, “2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi” çerçevesinde, yarı iletken ve çip teknolojileri alanında kendine güçlü bir konum oluşturmayı ve sürdürülebilir bir üretim kapasitesi geliştirmeyi hedefliyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın belirlediği bu öncelikli hedefler arasında, yerli çip tasarım ve üretim kabiliyeti ile bir “Ulusal Çip Konsorsiyumu” kurulması planları yer alıyor. Bu konsorsiyum, çip üretiminin her aşamasını Türkiye’de gerçekleştirmeyi amaçlayarak, hem sektördeki mevcut tasarım yetkinliklerini geliştirme hem de Türk sanayisinin kritik çip ihtiyaçlarını yurtiçinde karşılaması hedefleniyor.
Ulusal Çip Konsorsiyumu ile birlikte, yerli tasarımcılar tarafından ihtiyaç duyulan çiplerin tasarımı yapılacak ve bunların seri üretimi Türkiye’de kurulacak yeni tesislerde gerçekleştirilecektir. Bu süreçte, kamu alımlarıyla kullanılacak desteklerin ise önemli bir kaldıraç etkisi olması bekleniyor. Ayrıca, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) bünyesinde oluşturulan yetkinliklerin geliştirilmesi ve özel yatırım teşvikleri ile uluslararası alanda çip üreticilerinin Türkiye’ye yatırım yapması hedefleniyor.
Ekosistem Gelişimi
2028 yılında, Türkiye 110 nanometre çip üretim teknolojisine geçerek kimlik ve pasaport gibi birçok kritik çipi yerli olarak üretebilecek. İlerleyen süreçte, uluslararası işbirlikleriyle 16 nanometre çip üretim hattının kurulması ve yüksek teknolojili çiplerin yerli ve milli olarak üretilmesi planlanıyor. Önümüzdeki beş yıl içinde, Türkiye’deki çip üretim ekosisteminin gelişmesi ve yerli tedarikçi sayısının artması beklenmektedir.
Benzer bir strateji, nükleer, biyoteknoloji ve petrokimya gibi farklı kritik alanlarda da uygulanacak ve yine kamu destekli çok ortaklı konsorsiyumlar kurulması öngörülmektedir.
Uzay Teknolojilerinde Stratejik Rol
Kapsamlı Ar-Ge projeleri ve yatırım destekleri ile birlikte, yerli çip üretiminin geliştirilmesi, Türkiye’nin teknolojik bağımsızlığını artırmayı ve küresel yarı iletken pazarında rekabet gücünü yönlendirmeyi hedefliyor. Yine, yerli ve uluslararası tedarik zinciri ortaklıkları kurarak, kullanılan stratejik ham maddelerin güvenli ve sürdürülebilir bir şekilde tedarik edilmesi planlanmaktadır.
TÜBİTAK BİLGEM’in yanı sıra, eğitim laboratuvarlarıyla birlikte oluşturulacak “Aviyonik Bileşen Tümdevre Tasarım ve Test Altyapısı”, Türkiye’nin yüksek teknolojili savunma sanayisinde ve uzay teknolojilerindeki rolünü güçlendirecektir. Bu stratejik adımlar, Türkiye’yi yarı iletken ve çip teknolojileri alanında küresel liderlerden biri haline getirmeyi amaçlıyor.
Kritik Alanlardaki Yerli Çip Gelişim Projeleri
TÜBİTAK BİLGEM tarafından kurulan Yarı İletken Teknolojileri Araştırma Laboratuvarı (YİTAL) ve ODTÜ Mikro Elektronik Mekanik Araştırma ve Uygulama Merkezi (MEMS) gibi kuruluşlar, çip tasarımı ve üretimi üzerine çalışmalara devam ederken, ASELSAN Bilkent MikroNano AŞ de bu alanda önemli katkılar sağlamaktadır. HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı ile birlikte, toplamda 5 milyar dolarlık bir destek bütçesi ayrılarak, yıllık en az 1 milyon çip üretim kapasitesinin oluşturulması hedeflenmektedir.
Bu bağlamda, çip değer zincirinin tüm unsurlarını kapsayan yatırımların desteklenmesi öngörülüyor. Yüksek hızlı ve verimli cihazlar için özel olarak tasarlanan Uygulamaya Özel Tümleşik Devre
