Türkiye, 2024 yılında insanlı uzay misyonunu başarıyla gerçekleştirerek, uzay temalı faaliyetlerini iki katına çıkarmış ve “Dünya Uzay Haftası” kapsamında en fazla etkinlik yapan 4. ülke olma başarısını göstermiştir. Bu, Türkiye’nin uzay alanındaki ilerlemesinin ve toplumsal farkındalığın artışının bir göstergesi olarak kabul edilmektedir.
Dünya Uzay Haftası Derneği, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından her yıl düzenlenen ve 4-10 Ekim tarihleri arasında kutlanan Dünya Uzay Haftası’nın 2024 yılı etkinlik raporunu yayımlamıştır. Bu raporda, 2023 yılında gerçekleşen etkinlikler ile ilgili detaylı bilgiler verilmiştir. Geçtiğimiz yıl, uzay ve iklim değişikliği temalarına odaklanan etkinlikler, 88 ülkede toplam 15 binden fazla katılımcıyla düzenlenmiştir.
Dünya Uzay Haftası, 2023 yılında Türkiye’de Gökmen Uzay ve Havacılık Eğitim Merkezi (GUHEM) tarafından koordine edilmiştir. Türkiye, 2023 yılına kıyasla etkinlik sayısını iki katına çıkararak 51 ilde düzenlenen 241 etkinlik ile uzay konusuna dikkat çekmiştir. Bu başarı ile Türkiye, Dünya Uzay Haftası’nda en çok etkinlik düzenleyen ülkeler arasında 4. sıraya yerleşmiştir; ilk üç sırada ise sırasıyla Pakistan, Suudi Arabistan ve İrlanda bulunmaktadır.
Etkinliklerin en yoğun şekilde düzenlendiği şehirler arasında 31 etkinlik ile Ankara, 30 etkinlik ile İstanbul ve 23 etkinlik ile Bursa öne çıkmaktadır.
Ses getiren etkinlikler düzenlendi
Dünya Uzay Haftası süresince katılımcılar, çeşitli dersler, atölyeler, film gösterimleri, yarışmalar ve sergiler aracılığıyla bir araya getirilmiştir. Bu organizasyonlar sayesinde hem bilimsel bilgi paylaşımı sağlanmış hem de iklim değişikliği konularında farkındalık artırılmıştır.
Özellikle İstanbul’daki Rami Kütüphanesi’nde gerçekleştirilen Rami Astronomi Festivali, önde gelen Türk astronomi uzmanlarına yönelik interaktif atölyeler, film gösterimleri ve eğitim panelleri ile dikkat çekmiş ve bu etkinlik toplamda 20 bin katılımcıya ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca, astrofizikçi Dr. Umut Yıldız’ın katkılarıyla gerçekleştirilen etkinliklerde Bilkent Senfoni Orkestrası’nın Gustav Holst’un “The Planets” süitini seslendirmesi de büyük ilgi görmüştür.
GUHEM eğitimler düzenledi
GUHEM, etkinlikler çerçevesinde öğretmenlere yönelik uzay bilimi ve bilim iletişimi konularında destek sağlayan “GUHEM Öğretmen Ağı”nı genişletmeye devam etmiştir. 2024 yılı içerisinde bini aşkın öğretmenin yer aldığı bu ağda, uzay araştırmaları, iklim değişikliği ve bilim iletişimi alanlarında uzmanların katılımıyla 5 farklı eğitim buluşması gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca “Gece Gece GUHEM” etkinliği kapsamında film gösterimleri, yarışmalar, deneyler ve teleskopla gökyüzü gözlemleri yapılmıştır. Astrofizikçi Dr. Umut Yıldız, “Don’t Look Up” başlıklı çevrimiçi bir konferans gerçekleştirerek asteroidlerin dünya üzerindeki potansiyel etkileri hakkında 300 okuldan yaklaşık 30 bin öğrencinin katılımını sağlamıştır.
“Çalışmalarımızı sürdüreceğiz”
GUHEM Genel Müdürü Halit Mirahmetoğlu, Türkiye’nin uzay alanındaki yükselişinin ve bu kapsamda düzenlenen etkinliklerin başarılarının altını çizmiştir. Ulusal koordinatör oldukları haftada, Türkiye’nin dört bir yanında 241 etkinlik düzenlenmesinin sağlandığını ifade eden Mirahmetoğlu, “Astronotlarımız Alper Gezeravcı ve Tuva Cihangir Atasever’in uzay yolculukları halkımızın uzaya olan ilgisini artırdı ve etkinlik sayımızı