2023 Yılı Tüberküloz Verileri ve Mücadele Yöntemleri
AA muhabirinin Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünden elde ettiği verilere göre, 2023 itibarıyla dünya genelinde yaklaşık 10,8 milyon kişi tüberküloz (verem) tanısı alırken, bu hastalık sonucunda 1,25 milyon insan hayatını kaybetmiştir. Tüberküloz, bulaşıcı hastalıklar arasında Kovid-19’dan sonra ikinci en yaygın ölüm nedenidir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tahminlerine göre, 2000-2023 yılları arasında tüberkülozla mücadele amacıyla uygulanan etkili tanı ve tedavi programları sayesinde yaklaşık 79 milyon hayat kurtarılmıştır. Bu veriler, tüberkülozun global sağlık üzerinde ne kadar önemli bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir.
Akciğer Tüberkülozunun Bulaşma Yolu
Tüberküloz, mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır ve genellikle akciğerleri etkiler, ancak vücudun diğer organlarını da tutabilir. Akciğer tüberkülozu, hastanın öksürmesi veya hapşırması ile havaya yayılan damlacıklar yoluyla kolayca bulaşır. Hastalarla aynı kapalı ortamda uzun süre kalan bireylerin bulaşma riski yüksektir.
Sağlık Bakanlığı, hastalıktan korunmak amacıyla “Ulusal Tüberküloz Kontrol Programı”nı yürütmektedir. Bu program, küresel sağlık hedefleri ve standartları doğrultusunda düzenlenmiştir.
Ücretsiz Tedavi Hizmetleri
Ulusal Tüberküloz Kontrol Programı çerçevesinde, verem savaş dispanserlerinde tüberküloz tanısı alan hastalara tanı, tedavi ve takip hizmetleri ücretsiz olarak sunulmaktadır. Tüberküloz tanısı konulan bireyler, tedavi süreleri boyunca dispanserlerdeki sağlık çalışanları tarafından dikkatli bir şekilde izlenmektedir. Ayrıca, hastalara gerekli tüm destekler de sağlanmaktadır.
Bunların yanı sıra, Genişletilmiş Bağışıklama Programı kapsamında, bebeklere iki aylıkken ücretsiz olarak uygulanan BCG (Bacillus Calmette-Guerin) aşısı, tüberküloz menenjiti ve miliyer tüberkülozdan korunmada kritik bir rol oynamaktadır.
Semptomlar ve Önlemler
Tüberküloz belirtileri arasında uzun süren öksürük, ateş ve gece terlemeleri bulunmaktadır. Bu gibi semptomlar gösteren bireylerin, sağlık kuruluşlarına başvurmaları gerekmektedir. Ayrıca, hasta yakınları ve temasta bulunan kişilerin, bulaşıcı tüberkülozdan korunmak amacıyla koruyucu ilaçlar alması ve kişisel enfeksiyon kontrol önlemlerini uygulaması son derece önemlidir. Maskenin kullanılması, havalandırmanın sağlanması ve hijyen kurallarına riayet edilmesi, hastalıktan korunmaya yönelik kritik önlemler arasındadır.
Tüberküloz hastalığı, yalnızca düzenli ilaç kullanımıyla tedavi edilebilir. Etkili ve düzenli bir tedavi süreci ile bulaştırıcılık genellikle 2-3 hafta içerisinde sona ermektedir. Tüberküloz tanısı alan hastalar, Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz ilaç temin edilerek tedavi süreçleri izlenmektedir. Özellikle dirençli tüberküloz hastaları, Ankara, İzmir ve İstanbul’daki referans hastanelerinde ücretsiz tedavi edilmektedir.
Doğrudan Gözetimli Tedavi Uygulaması
Etkin tedavi için hastaların ilaçlarını düzenli kullanmaları büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, ilaçlar doğrudan gözetimli tedavi uygulamasıyla hastalara verilmektedir. Hastaların, sağlık görevlisi eşliğinde
