Amerikan NBC News kanalında yer alan habere göre, Washington Bölge Mahkemesi yargıcı Amir Ali, USAID yardımlarının kesilmesinden etkilenen en az 9 yardım kuruluşuna ilişkin önemli bir karar açıkladı. Bu karar, Trump yönetimi tarafından kesilen 2 milyar dolarlık borçla ilgili bir geri ödeme talebini içeriyor.
Kararda, Trump yönetimine, bu yardım kuruluşlarına yönelik yaklaşık 2 milyar dolarlık borcun “bir kısmının” 10 Mart tarihine kadar ödenmesi talimatı verildi. Ancak, bu ödemenin miktarı ile ilgili kesin bir karar verileceği, davacıların ifadeleri ışığında belirlenecek.
“Küresel Sağlık Konseyi” ve “AIDS Aşı Destek Koalisyonu” gibi köklü yardım kuruluşları, 20 Ocak’ta çıkan dış yardımlara yönelik kararnamenin imzalanmasından önce kendilerine borçlu olunan yaklaşık 2 milyar doları geri talep ediyor. Bu gelişmeler, yardım kuruluşlarının finansal durumlarını doğrudan etkilemektedir ve dünya genelinde sağlık projelerinin sürdürülebilirliği açısından büyük bir önem taşımaktadır.
USAID ile İlgili Tartışmalar
ABD Başkanı Donald Trump, 20 Ocak 2017 tarihinde başkanlık görevine başlamasının hemen ardından, dış yardımlara yönelik önemli bir kararnamede imzalamıştı. Bu kararnamede, ABD’nin dış kalkınma yardımları ile ilgili tüm bakanlık ve kurumların, diğer ülkelere yapacağı ödemeleri keseceği belirtilmişti. Bununla birlikte, yardımların ABD dış politikasıyla uyumunun değerlendirilmesi için 90 günlük bir inceleme süreci başlatılacağı ifade edilmişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı ise 27 Ocak 2017 tarihinde yaptığı açıklamada, Bakanlık ve USAID tarafından finanse edilen tüm dış yardımların durdurulduğunu belirtti. Bu durum, dünya genelinde birçok yardım projesini olumsuz bir şekilde etkiledi ve yerel halkın yardıma ihtiyacı olan kesimlerinin hizmet alımını ciddi şekilde kısıtladı.
Trump’ın kıdemli danışmanı Elon Musk, USAID yöneticileriyle yaşadığı sorunların ardından, çalışanların “idari izne çıkarıldığını” duyurdu. Bu, ajansın işleyişinde daha fazla aksaklık meydana gelmesine neden oldu. Ayrıca, ajansın sosyal medya hesapları da bu süreçte kapatıldı ve kamuoyuyla iletişim kopmuş oldu.
Sonraki gelişmelerde, Washington Bölge Mahkemesi Yargıcı Amir Ali, USAID tarafından finanse edilen tüm dış yardım programlarına yönelik fonların geçici olarak yeniden başlatılmasına karar verdi. Bu karar, yardım kuruluşları için bir umut kaynağı oldu ve birçok sosyal yardım programının yeniden hayata geçmesi konusunda olumlu bir adım olarak değerlendirildi.
Sonuç olarak, USAID yardımlarına ilişkin bu davanın sonuçları, yalnızca Amerika için değil, global ölçekte de önemli etkiler yaratabilir. Türkiye’de de benzer yardım kuruluşlarının varlığı göz önüne alındığında, bu tür hukuki süreçlerin sonuçları, global sağlık ve kalkınma yardımları üzerindeki etkisini artırabilir.
