Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) yeni başkanın belirlenmesi için geri sayım başladı. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un görev süresi 7 Haziran 2023’te sona ereceği için, 28. Dönem ikinci devre başkanlık seçimi için süreç 28 Mayıs 2023 itibarıyla resmen başlatılacak. Bu tarihler, TBMM siyasi takviminde önemli bir dönüm noktası olmanın yanı sıra, kamuoyunun da dikkatle takip ettiği bir süreci temsil ediyor.
Başkanlık seçimi için takvim netleşti
Edinilen bilgilere göre, TBMM’de her yasama döneminde iki kez başkanlık seçimi gerçekleştirilmektedir. İlk seçilen başkan, görevine 2 yıl devam ederken, ikinci devrede seçilen başkan dönemin sonuna kadar görevde kalır. Bu bağlamda, mevcut Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un görev süresi dolmadan başkanlık adaylarının belirlenmesi süreci 28 Mayıs 2023’te başlayacak. Adaylar, bu tarihten itibaren beş gün içerisinde başvurularını TBMM Başkanlığına iletmeleri gerekecek.
Seçim gizli oy ile yapılacak
Başvuru sürecinin tamamlanmasının ardından, Meclis Genel Kurulu toplanarak başkanlık seçimini gizli oylama yöntemiyle gerçekleştirecek. Seçimin, Kurban Bayramı’nın hemen arifesi olan 3 veya 4 Haziran 2023 tarihlerinde yapılması planlanmaktadır. Bu tarihlerin belirlenmesi, hem siyasi mutabakatlar hem de toplum takvimi açısından önemli bir mesele olarak öne çıkmaktadır.
Seçim süreci, mevcudun talebine göre üç tura kadar uzanabilmektedir. İlk iki turda, adayların seçilebilmesi için 400 milletvekilinin oyunu alması gerekmektedir. Üçüncü turda bu sayı 301’e düşer. Eğer bu turda da başkan seçilemezse, en çok oyu alan iki aday arasında yapılacak dördüncü turda en fazla oy alan ismin TBMM Başkanı olarak belirleneceği ifade edilmektedir. Bu durum, seçimin sonuçları üzerinde önemli bir etkide bulunabilir.
Yeni Başkan 31’inci TBMM başkanı olacak
Numan Kurtulmuş’un yeniden seçilmemesi halinde, yeni seçilecek isim Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Meclis Başkanlığı görevine gelen 31’inci kişi olacaktır. Bugüne kadar toplam 30 milletvekili, TBMM Başkanlığı görevinde bulunmuştur. Bu durum, tarihsel bir perspektifte önemli bir değişimin habercisi olarak değerlendirilmektedir.
En uzun süre görev yapan Meclis Başkanı unvanı ise, 1935’ten 1946’ya kadar aralıksız 11 yıl görevde kalan Mustafa Abdülhalik Renda’ya aittir. Diğer yandan, en kısa görev süresi ise yalnızca 2 ay 1 hafta ile İsmet Sezgin’e aittir. Bu tür istatistikler, TBMM Başkanlığı’nın zorluğunu ve önemini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
İstanbul’dan en fazla TBMM başkanı çıktı
Meclis Başkanlığı koltuğuna en çok İstanbul milletvekilleri oturmuştur. Ali Fethi Okyar, Kazım Karabekir, Ferruh Bozbeyli, İsmail Kahraman ve Numan Kurtulmuş gibi isimler, İstanbul seçim çevresinden çıkarak TBMM Başkanı olmuştur. İstanbul’un TBMM Başkanlığı üzerindeki bu etkisi, siyasi tarihimizdeki önemli dinamiklerden biridir.
