Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2023 yılı mart ayına ait İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi verilerini açıkladı. Bu veriler, Türkiye’deki imalat sanayisinde faaliyet gösteren 1738 iş yerinin yanıtlarının ağırlıklandırılması ve toplulaştırılması yoluyla elde edildi.
Sonuçlara göre, Reel Kesim Güven Endeksi mart ayında, önceki aya kıyasla 1,7 puan artarak 104,1 seviyesine yükseldi. Aynı dönemde mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi de 0,4 puan artışla 103,2 değerini aldı.
Endeksi oluşturan anket sorularının yayılma endeksleri incelendiğinde, genel gidişat, gelecek üç aydaki üretim hacmi, mevcut mamul mal stoku, gelecek 3 ayda toplam istihdam, mevcut toplam sipariş miktarı ve son üç ayda toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmelerin endeksi yukarı yönlü etkilediği gözlemlenmiştir. Öte yandan, gelecek 3 aylık ihracat sipariş miktarı ve sabit sermaye yatırım harcaması yönündeki değerlendirmeler ise endeksi aşağı yönde etkilemiştir.
Son üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacminde ve iç piyasa sipariş miktarında azalış bildirenlerin sayısının arttığı görülüyor. Ancak, ihracat sipariş miktarında azalış bildirenler lehine olan seyir ise zayıfladı. Ayrıca, mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında, mevcut mamul mal stoklarının ise mevsim normallerinin üstünde olduğu yönündeki değerlendirmeler bir önceki aya göre güç kaybetmiştir.
Gelecek üç aya dair değerlendirmelerde ise üretim hacminde ve iç piyasa sipariş miktarında artış bekleyenlerin oranında artış yaşandığı, ancak ihracat sipariş miktarında artış bekleyenler lehine olan seyirin zayıfladığı gözlendi. İstihdam konusunda ise gelecek 3 ayda artış yönlü beklentilerin güçlendiği, bununla birlikte gelecek 12 aydaki sabit sermaye yatırım harcamasına dair artış beklentilerinin zayıfladığı belirtildi.
ÜFE Beklentisi Yüzde 38,6’ya Geriledi
Ortalama birim maliyetlerde gelecek 3 ayda artış bekleyenlerin lehine olan seyirin zayıfladığı, son üç ayda artış bildirenler lehine olan seyir ve gelecek üç aydaki satış fiyatlarına dair artış yönlü beklentilerin güçlendiği ifade edilmektedir. Bununla birlikte, gelecek 12 aylık dönem sonuna yönelik yıllık Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) beklentisi bir önceki aya göre 1,0 puan azalarak yüzde 38,6 seviyesine gerileyen bir grafik çizmektedir.
Ayrıca, bulunduğu sanayi dalındaki genel gidişat konusunda bir önceki aya kıyasla daha kötümser olduğunu belirtenlerin sayısındaki artış zayıflamıştır. Genel olarak bakıldığında, bu veriler Türkiye’nin imalat sektöründeki ekonomik duyarlılık ve beklentilere dair önemli ipuçları sunmaktadır.
