Avrupa Parlamentosu’nun Dış İlişkiler Komitesi (AFET), Kosova’nın Avrupa Birliği’ne (AB) katılım yolunda 2023 ve 2024 yıllarında kaydettiği ilerlemelere dair bir rapor kabul etti. Bu raporda, Kosova’nın üyelik sürecinde gerçekleştirdiği reformlar takdir edildi ve ülkenin AB’ye katılma konusundaki kararlılığının oldukça “kesin” olduğu vurgulandı.
Raporda, AB arabuluculuğunda gerçekleşen Kosova ve Sırbistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci’nde herhangi bir ilerleme kaydedilemediğine dikkat çekildi. Rapor, iki ülkenin süreci “baltalayan tek taraflı adımlardan” uzak durmaları gerektiğini ifade ediyor. Bu bağlamda, Kosova’nın sürecin problemli bir şekilde yürütülmesinde herhangi bir etkisinin olmaması gerektiği vurgulandı.
Ayrıca, raporda AB’nin Kosova üzerinde uyguladığı cezai tedbirlerin “derhal kaldırılması” çağrısında bulunuldu. Bu tedbirlerin, Kosova’nın Avrupa değerlerine bağlılığının bir çelişki oluşturduğuna ve Belgrad-Priştine Diyaloğu’nun iyi niyetle yeniden başlatılmasını engellediğine dair eleştirilere yer verildi. Özellikle bu cezai tedbirlerin 2023 yılında Kosova’nın kuzeyinde yaşanan gerilimlerin düşürülmesi yönündeki adımlar atılmadığı gerekçesiyle uygulamaya konulduğu belirtildi.
Rapor, diyalog sürecinin “beklenen sonuçları vermediği” sonucuna vardı ve Kosova ile Sırbistan yetkililerini 2013 tarihli Brüksel ve 2023 tarihli Ohrid Anlaşmaları’nı uygulamaya davet etti. Anlaşmalar, iki ülke arasında ilişkilerin normalleşmesi ve birbirlerini tanıma yönünde önemli adımlar olarak değerlendiriliyor. Kosova’nın bazı alanlarda AB fonlarından yararlanmasının engellenmesi, bu durumdan olumsuz etkilenen bir başka alan olarak öne çıkıyor.
Kosova ve Sırbistan arasındaki gerginlikler, Belgrad yönetiminin 2008 yılında Kosova’nın tek taraflı bağımsızlığını ilan etmesinden kaynaklanmaktadır. Bu durum, iki ülke arasında sık sık karşı karşıya gelen bir çatışma ortamı oluşturmuş ve siyasi diyalog süreçlerini zorlaştırmıştır. 2011 yılı itibarıyla AB arabuluculuğunda başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci, iki ülkenin birbirini tanıması ve ilişkilerin normalleşmesi için ortak bir yol bulmaya çalışmaktadır. Ancak bu süreç, çeşitli sebeplerden ötürü beklenen başarıyı henüz göstermemiştir.
