ABD’nin yeni seçilmiş başkanı Donald Trump’ın tarifelere dair tehditleri, Kanada’da önemli siyasi değişimlere neden oldu. Ülkede maliye bakanı Chrystia Freeland’ın istifası, yıl sonuna kadar yapılması planlanan seçimler öncesinde siyasi kargaşa yarattı. Liberal Parti’nin, anketlerdeki gerileme ile başı dertte iken, Freeland’ın ani istifası beklenmedik bir gelişme oldu.
Freeland, pazartesi günü Başbakan Justin Trudeau’nun kendisine kabinede daha düşük bir pozisyon teklif etmesi üzerine istifa etti. Freeland, Trudeau ile Kanada’nın geleceği hakkında birkaç haftadır anlaşamadıklarını belirtmiş ve bu durumun, “tek dürüst ve uygun yolun istifa etmek olduğu”na karar vermesine yol açtığını ifade etti. İstifa mektubunda, Trump’ın tarifeler konusundaki tehditlerine özel bir vurgu yaparak, bu tehdidin oldukça ciddiye alınması gerektiğini vurguladı.
Kanada hükümeti, 14 Aralık 2024 ile 15 Şubat 2025 tarihleri arasında belirli gıda ve tatil ürünleri için iki aylık vergi tatilinin uygulanacağına dair bir planlama içindeydi. Ancak, Freeland, bunun bütçe açığını artıracağı endişesiyle Trudeau ile fikir ayrılığına düştü. İstifa mektubunda ayrıca Trudeau’nun harcamaları artırma isteğinin, Trump tarafından uygulanacak olan gümrük vergilerinin zararlarına dayanma kabiliyetini tehlikeye atabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Freeland’ın istifasıyla, Trump’ın ülkeye yönelik tehditleri ve bunların mali yönetimi konusundaki anlaşmazlık hükümetin içindeki çatlakları açığa çıkardı. Trump ile tarifeler konusunda yapacağı bir görüşmede Trudeau’ya eşlik eden Kamu Güvenliği Bakanı Dominic LeBlanc, Freeland’ın istifası sonrası maliye bakanlığına atandı.
Trudeau’ya İstifa Baskıları Artıyor
Freeland’ın istifasının ardından, uzmanlar, bu durumun Trudeau’nun hükümetinin ve ülkenin genel gidişatıyla ilgili derin bir fikir ayrılığı olduğunu gösterdiğini savundu. Liberal Parti’nin son zamanlarda kaybettiği bazı koltuklar ve partinin düşen destek oranları, Trudeau’ya yönelik istifa çağrılarını artırdı. Freeland’ın ayrılması, Trudeau’nun partisindeki iç çatlakları derinleştirirken, hükümetin tarifeler karşısında ne yapacağı konusu gündeme geldi.
Piyasalar İstifaya Tepki Verdi
Freeland’ın istifası ile birlikte, 2023-2024 mali yılında Kanada’daki bütçe açığının 61,9 milyar Kanada dolarına sıçradığı açıklandı. Bu rakam, öngörülen bütçe açığından yaklaşık yüzde 50 daha fazla. İstifa, Kanada’nın mali durumu üzerindeki endişeleri artırırken; 10 yıl vadeli hazine tahvili faiz oranı da yüzde 3,23’ün üzerine çıkmış durumda. Ayrıca, Kanada doları, Merkez Bankası’nın borçlanma maliyetlerini düşürmesiyle değer kaybetmeye başladı ve Mart 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gördü.
BoC Tarifelere Dikkat Çekmişti
Kanada Merkez Bankası (BoC), geçtiğimiz hafta yaptığı faiz kararında Trump yönetiminin Kanada’ya yönelik tarifeler uygulama olasılığının belirsizlik yarattığına dikkat çekmişti. BoC Başkanı Tiff Macklem, şu ifadeleri kullanmıştı: “Önümüzdeki aylarda tarifeler uygulanacak mı, muafiyetler kabul edilecek mi, buna kimse karar veremez.” Bu tür belirsizlikler, ekonominin geleceği üzerinde büyük baskı oluşturuyor.
Trudeau’nın Trump ile Görüşmesi
Geçen ay Trump, Kanada ve Meksika üzerinden ülkeye illegal geçişlere dair eleştirilerde bulunarak, 20 Ocak’tan itibaren bu iki ülkeye ürün tarifesi uygulanacağına dair açıklamalarda bulunmuştu. Trudeau, Trump
