Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Eyübhan Avcı ve araştırma ekibi, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerde yıkım sebepleri üzerinde iki yılı aşkın bir süredir incelemeler yapmaktadır. Özellikle Bursa’nın deprem riskleri ve zemin sıvılaşmasıyla ilgili proje geliştiren Avcı, bu çalışmasını 8 akademisyenle birlikte yürütmektedir. Proje çerçevesinde, üç ay önce Bursa’nın zemin ve deprem risk haritasının çıkarılması çalışmaları başlamıştır.
Akademisyenlerin yürüttüğü çalışmalar Gemlik ilçesi üzerinden başlamış olup elde edilen veriler, özel yazılımlar aracılığıyla hedeflenen belediyelerin sistemine aktarılacaktır. Bursa genelinde yaklaşık altı yıl içinde tamamlanması planlanan bu proje ile belediyelerin veritabanlarına ada ve parsel numaraları girilmesi durumunda detaylı zemin bilgileri, sıvılaşma riski ve risk haritası gibi bilgilerin görüntülenmesi sağlanacaktır.
Proje sonunda, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen bor katkılı enjeksiyon malzemesi sayesinde risk altında olan binaların, yıkılmadan depreme dayanıklı hale getirilmesi amaçlanmaktadır.
Bursa’nın Zemin Özellikleri ve Deprem Riski
Prof. Dr. Eyübhan Avcı, Anadolu Ajansı (AA) muhabirine, Bursa’nın depremsellik açısından riskli bir il olduğunu ifade etmiştir. Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerden biri olan Hatay ile Bursa’nın zemin özellikleri arasında benzerlikler bulunduğunu vurgulayan Avcı, özellikle Gemlik ilçesinin olası bir depremin etkisiyle ciddi hasar alabileceğini belirtmiştir. Depremin merkezine yaklaşık 200 kilometre mesafedeki Hatay’ın ciddi yıkıma uğradığını hatırlatan Avcı, bu durumun sebeplerini araştırdıklarını söylemiştir.
Avcı, Hatay’daki sıvılaşabilir ve yumuşak zemin özelliklerinin, depremin hasar riskini artıran önemli faktörlerden biri olduğu belirtmiştir. Bursa’nın özellikle Gemlik ve Mudanya gibi sahil bölgelerinin sıvılaşma bölgesi olduğunu, Magmetal ve Nilüfer Ovası’nın da Hatay’ın Antakya bölgesine benzer özellikler taşıdığını ifade etmektedir. Bu nedenle, Bursa’nın büyük bir deprem yaşanması durumunda ciddi hasar alma olasılığı oldukça yüksektir. Ayrıca, Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın bir kısmının Bursa topraklarından geçtiği bilgisi de bu riski daha da arttırmaktadır.
Yerli ve Milli Teknoloji ile Haritalama Çalışmaları
Prof. Dr. Eyübhan Avcı, Bursa’nın depremselliğini her açıdan değerlendirerek çok yönlü bir çalışmaya başladıklarını dile getirmiştir. Yerli ve milli teknolojiyle geliştirilmiş yazılımlar kullanarak, öncelikle Gemlik ilçesinin detaylı zemin haritasını çıkaracaklarını belirtmektedir. Bu süreçte sondaj verileri ve diğer araştırmalardan faydalanarak, zemin yapısını, sıvılaşabilir ve yumuşak zemin gibi riskli alanları haritalandıracaklardır. Bunun yanı sıra, fay hatları dikkate alınarak olası depremlerin simülasyonları yapılacak ve risk taşıyan yapıların belirlenmesi sağlanacaktır.
Çalışmanın sonraki aşamasında, geliştirilen sisteme ada ve parsel numaraları girildiğinde, belirlenen bölge ile ilgili deprem riski ve yapı güvenliği konularında detaylı bilgilere ulaşılması mümkündür. Yerli ve milli imkanlarla geliştirilen sistem sayesinde, risk altındaki binaları yıkmadan yerinde dönüştürme imkanına dikkat çekilmektedir.
Avcı, sözlerini şu şekilde sonlandırmıştır; “Eğer binanız sağlam, ancak zemin riski taşıyorsa, bu durumu gidermek üzere geliştirilen yerli ve milli imkanlarla ürettiğimiz bor katkılı enjeksiyon malzemesini kullanacağız. Bina altında açılacak delikler aracılığıyla uygulanacak enjeksiyon işlemi ile zemin sıvılaşma riski ortadan
