Bornova, İzmir’in kuzeydoğusunda konumlanmış olup, hem tarihi ve kültürel mirasıyla hem de Türk futbol tarihi açısından taşıdığı önemiyle öne çıkar. Türkiye’deki ilk futbol karşılaşmasının yapıldığı yer olan Bornova, bu köklü geçmişiyle dikkat çekmektedir.
Osmanlı döneminde “Birunabad” olarak bilinen Bornova, zaman içerisinde ismini değiştirerek günümüzdeki şeklini almıştır. Ünlü seyyah Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde de zikredilen Bornova, tarihi boyunca Hristiyan topluluklarının yoğun olarak yaşadığı bir yerleşim alanı olmuştur. 1924 Nüfus Mübadelesi ile birlikte Girit, Kavalalı ve Yugoslavya’dan gelen mülteciler bu bölgeye yerleşerek, tarım ve sanayi alanlarında faaliyet gösterip yerel ekonomiye katkıda bulundular.
Osmanlı’nın son devirlerinde Bornova, İzmir’in önde gelen Levanten aileleri tarafından tercih edilen bir yer haline gelmişti. 1865’te Halkapınar’dan uzatılan demiryolu hattı ile birlikte ilçe daha da gelişmiştir. Bu süreçte İngiliz konsolosluğunun rezidansı ve Levanten ailelere ait gösterişli konaklar ilçeye katılmıştır. Bu aileler, aynı zamanda Türk futbolunun doğuş sürecinde de önemli bir rol oynamıştır.
Kaynaklara göre, futbola Osmanlı topraklarında ilk defa Selanik’te başlanmasının ardından, bu spor Bornova’ya ulaştı. Bornova’nın geniş çim alanlarında gerçekleşen ilk futbol maçları, Türkiye’de bu sporu yaygınlaştıran olaylar arasında yer alır. Bu önemli anı, günümüzde Bornova’da bulunan Futbolcu Heykeli ile simgelenmiştir.
Bornova’da keşfedilmesi gereken yerler
Homeros Vadisi
Homeros Vadisi, ünlü İyon şairi Homeros’tan ismini almış olup, Bornova’nın en çok ziyaret edilen turistik noktalarından birisidir. Bu vadide, Homeros’un bir mağarada yaşadığına dair inançlar vardır ve ziyaretçilerine doğa ile iç içe, keyif dolu anlar yaşama imkânı sunar. Yaklaşık 7-8 kilometre uzunluğundaki vadi, göletler, binlerce bitki çeşidi ve çeşitli kuş türleriyle doludur. Yürüyüş ve bisiklet yolları, piknik alanları ve mini tiyatro sahasıyla yoğun ilgi gören bu yer, şehirden uzaklaşmak isteyenler için mükemmel bir sığınak oluşturur. Özellikle hafta sonlarında kalabalıklaşan Homeros Vadisi, hafta içi ve bahar aylarında daha sakin bir atmosfer sunar.
Yeşilova Höyüğü
Bornova’nın Karacaoğlan Mahallesi’nde bulunan Yeşilova Höyüğü, İzmir’in en eski yerleşim alanlarından biri olarak tanınır. MÖ 6500-4000 yılları arasına dayanan tarihiyle, yapılan kazılarda Kalkolitik ve Neolitik dönemlere ait birçok eser ortaya çıkmıştır. Mühürler, çakmak taşları, delici aletler ve günlük hayatta kullanılan nesneler sergilenmektedir.
Küçükpark
Bornova’nın canlı bölgelerinden Kazımdirik’te yer alan Küçükpark, özellikle gençler ve üniversite öğrencileri için eğlencenin merkezi olarak öne çıkar. Yaya trafiğine kapalı olan bu alanda, kafe, restoran ve barlardan oluşan 150’den fazla mekan gece gündüz hizmet vermektedir. Küçükpark, özellikle sosyal atmosferiyle İzmir’in en enerjik yerlerinden biri olmayı sürdürüyor.
Büyük Park
Fevzi Çakmak Caddesi üzerindeki Bornova Büyük Park, ilçe sakinleri için adeta bir dinlenme noktasıdır. Eski bir mezarlığın üzerine inşa edilmiştir ve yemyeşil alanları ile süs havuzları ile ziyaretçilerini ağırlamaktadır. Bornovalıların bir araya geldiği bu park, doğanın içinde huzurlu zaman geçirmek için mükemmel bir yer sunar.