Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM’ye ödenen aidatların son yıllarda önemli ölçüde azaldığını ve bu durumun BM’yi ciddi bir likidite kriziyle karşı karşıya bıraktığını ifade etti. Bu nedenle, kaynakların daha verimli kullanılmasını sağlamak amacıyla “BM80 Girişimi” adı altında yeni bir girişim başlattıklarını duyurdu. Guterres, bu açıklamayı New York’taki BM merkezinde düzenlediği basın toplantısında yaptı.
Guterres, dünyanın çeşitli alanlarda büyük zorluklarla mücadele ettiğini belirterek, “BM’ye hiç bu kadar ihtiyaç duyulmamıştı. Değerlerimiz her zamankinden daha ilgili, ihtiyaçlarımız ise her zamankinden daha büyük.” şeklinde konuştu. Bu bağlamda, BM’nin barış, sürdürülebilir kalkınma ve insan haklarını ilerletmek için eşsiz bir buluşma noktası olduğunu vurguladı.
Öte yandan, Guterres, BM’nin kaynaklarının uzun süredir genel olarak azaldığını dile getirdi. Son 7 yıl boyunca, üye devletlerin tam ödemelerde bulunmadıklarını ve birçok ülkenin ödemelerini zamanında yapmadıkları için bir likidite kriziyle karşı karşıya kalındığını söyledi. Bu durumun üstesinden gelmek amacıyla BM’nin hedeflerini daha şeffaf, daha az maliyetli ve daha verimli bir şekilde yerine getirmek için çaba harcadıklarını belirtti.
Guterres, BM’nin 80. yıl dönümüne denk gelen bu çalışmaları genişletmek için “BM80 Girişimi”ni resmen başlattıklarını ifade etti. Bu girişimle, BM’nin çalışma şekilleri içindeki verimlilikleri ve iyileştirmeleri hızla belirlemenin amaçlandığını, ayrıca üye devletler tarafından verilen tüm yetkilerin kapsamlı bir şekilde gözden geçirileceğini ve BM sisteminde yenilikçi yapısal değişikliklerin stratejik incelemesinin gerçekleştireceğini sözlerine ekledi.
BM bütçesinin sadece birer rakam çeşidi olmadığını, aynı zamanda dünya çapında milyonlarca insanın yaşamı için kritik öneme sahip bir mesele olduğunu belirten Guterres, “İhtiyaç büyük ve hedef açık: İnsanlar için hizmet sunan, 21. yüzyıla uyum sağlayan daha güçlü ve etkili bir BM kurulması.” dedi.
Bürokratik Değişiklikler ve Ticaret Savaşları
Yeni girişimin ABD’nin Hükümet Verimlilik Departmanı (DOGE) gibi bir yapı olup olmayacağı ve BM çalışanlarının sayısının azaltılıp azaltılmayacağı sorularına Guterres, “Bu süreçlerle hiçbir alakası yok. Tamamen farklı metodolojiler ve hedefler söz konusu. Bu, yürüttüğümüz işin bir devamı ve bunun üzerine yoğunlaşma dönemidir.” yanıtını verdi.
Guterres, ABD ve diğer ülkeler tarafından yapılan insani yardım ve kalkınma işbirliğiyle ilgili son kesintilerin BM hizmetlerinde yeni bir uyarlama ve konsolidasyon ihtiyacını doğurduğunu belirtti. Bunun yanı sıra, Ukrayna ile Rusya arasındaki 30 günlük ateşkesi desteklediklerini ifade etti.
Ayrıca, ABD’nin gümrük vergilerini yükseltme tartışmaları hakkında da görüşlerini paylaşan Guterres, “Küresel bir ekonomide yaşadığımızı düşünüyorum. Her şey birbirine bağlı. Serbest ticaretin en büyük avantajı, tüm ülkelerin yararlanabileceği koşulları yaratmaktır. Bir ticaret savaşıyla karşılaştığımızda, herkesin kaybedeceğine inanıyorum.” diyerek, küresel ticaret dinamiklerinin birbirini etkilediğini vurguladı.
