Alman ilaç ve kimya şirketi Bayer, ABD’de tartışmalı ot öldürücü glifosat nedeniyle bir davacıya 2,1 milyar dolar ödemeye mahkum edildi. Bu karar, Bayer’in, 2018 yılında ABD’li tarım şirketi Monsanto’yu 63 milyar dolara satın almasından sonra, bu şirketin geliştirdiği Roundup isimli glifosat içeren zirai ilacın kanser oluşumunu tetiklediği iddialarıyla açılan davalardaki kayıplarına bir yenisini daha ekliyor. Roundup, dünyanın dört bir yanında yaygın olarak kullanılan bir ot öldürücü olarak biliniyor ve bu ürünle ilgili birçok davada, kanser teşhisi konan kullanıcıların Bayer’i sorumlu tuttuğu görülüyor.
ABD’nin Georgia eyaletindeki mahkemede yapılan duruşmada, jüri, Bayer’in Roundup ürününün kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olduğunu öne süren bir davacıya toplamda 65 milyon dolar telafi edici tazminat ile birlikte 2,1 milyar dolar ödenmesine karar verdi. Jüri, Bayer’in Roundup kullanımının potansiyel riskleri hakkında yeterince bilgilendirme yapmadığına ve davacıları bu ilacın tehlikeleri konusunda uyarmaktan sorumlu olduğuna hükmetti.
Belirlenen 2,1 milyar dolarlık tazminat, ABD’de glifosat içeren Roundup ürünleri nedeniyle açılan davalarda verilen en yüksek tazminatlardan biri olarak tarihe geçti. Bayer, bu kararın ardından glifosat hakkındaki iddiaları kesin bir dille reddederek, bilimsel verilerin ve düzenleyici kurumların kamuoyundaki fikir birliğinin bu karar ile çeliştiğini belirtti. Şirket, daha önce olduğu gibi bu son karara da itiraz edeceğini vurguladı.
Bayer, geçmişte açılan davalarda nihai tazminatların, ilk jüri kararlarına göre genellikle %90 oranında azaldığını da ifade etti. Ancak bu durum, şirketin borsa değerine olumsuz yansıdı. Davanın sonucunun açıklanmasının ardından, Bayer’in hisseleri gün içinde %6’dan fazla değer kaybetti.
Bayer yalnızca glifosat konusunda değil, etrafındaki tartışmalarla da dikkat çekiyor. 2015 yılında Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC), glifosatı “muhtemel kanserojen” olarak sınıflandırmıştı. 2020 yılında, Bayer, ABD’de aleyhinde açılan davalarda anlaşma sağladığını ve davacılara toplamda 10,9 milyar dolar ödemeyi kabul ettiğini duyurmuştu. Ancak buna rağmen, şirketin Roundup ile ilgili hala yaklaşık 60,000 dava ile karşı karşıya olduğu biliniyor. Bayer, bu davalarla ilgili olarak 5,9 milyar dolar ayırmış durumda.
Son gelişmeler, Bayer’in hem mali durumunu hem de toplumsal imajını olumsuz etkilemekle kalmayıp, şirketin glifosat içeren ürünleriyle ilgili krizini daha da derinleştiriyor. Şirketin, hem mahkeme kararları hem de borsa değerindeki düşüşler, glifosat tartışmasının nasıl derin bir etki yarattığını gözler önüne seriyor. Bayer, mücadelesine devam edeceğini ve adaletin sağlanması için gerekli adımları atacağını beyan ederek, bu dava sürecinin henüz sonlanmadığını vurguluyor.
