Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, “İnsanlarda Belirli Enfeksiyonların Tedavisi İçin Ayrılmış Antimikrobiyallerin veya Antimikrobiyal Gruplarının Belirlenmesi Hakkında Tebliğ” başlıklı yeni bir düzenleme hazırladı. Bu tebliğ, 2023 yılı içerisinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek olan önemli bir mevzuat değişikliğini içermektedir. Bu düzenlemenin amacı, Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin antimikrobiyal kullanımına ilişkin mevzuatına uyum sağlamak olarak belirtilmiştir.
Tebliğ, insanlarda belirli enfeksiyonların tedavisinde kullanılacak olan antimikrobiyallerin veya antimikrobiyal gruplarının, veteriner tıbbi ürünlerde ya da ilaçlı yemlerde kullanılamayacağını öngörmektedir. Bu düzenleme ile birlikte, belirtilen antimikrobiyalleri içeren ürünler için yapılan ruhsat başvuruları reddedilecek, mevcut ruhsatlar ise iptal edilecektir. Böylece, tedavi amaçlı olarak belirlenen maddelerin hayvanlarda kullanılması yasaklanmış olacak ve bu ürünlerin yalnızca insan sağlığına yönelik kullanılması hedeflenmektedir.
Türkiye’de Ruhsatlı Veteriner Ürün Durumu
Bakanlık tarafından yapılan açıklamalara göre, Türkiye’de bu aktif maddeleri içeren herhangi bir ruhsatlı veteriner tıbbi ürün bulunmamaktadır. Bu durum, Avrupa Birliği üyesi ülkelere hayvansal ürün ihracatında bir sorunla karşılaşmamak için önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Mevcut düzenleme sayesinde, AB standartlarına uyum sağlanarak, Türkiye’nin uluslararası ticarette karşılaşabileceği olumsuzlukların önüne geçilmiş olacaktır.
Öte yandan, belirlenen antimikrobiyallerin bazıları, beşeri tıbbi ürün olarak ruhsatlandırılmış durumdadır. Ancak yeni düzenleme ile birlikte, bu tür maddelerin hayvanlarda kullanımı da yasaklanmış olacaktır. Yani, bu tedavi edici maddelerin yalnızca insan sağlığı alanında kullanılmasına izin verilecektir. Bu durum, hem insan sağlığının korunması hem de hayvan sağlığına yönelik olumsuz etkilerin en aza indirilmesi açısından büyük bir önem taşımaktadır.
Sonuç olarak, Sağlık Bakanlığı’nın bu düzenlemesi, modern tıbbın gerekliliklerine uygun bir şekilde antimikrobiyallerin kullanımını kontrol altına almayı hedeflemektedir. Yürürlüğe girecek olan tebliğ, hem insan sağlığını korumak hem de hayvanların sağlığını tehdit edebilecek durumların önüne geçmek amacıyla önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Kısa bir süre içerisinde, iki ay sonra yürürlüğe girecek olan bu tebliğ ile birlikte, ilgili sektördeki uygulamaların ve ruhsat işlemlerinin de bu doğrultuda şekilleneceği öngörülmektedir.