Antalya Diplomasi Forumu çerçevesinde gerçekleştirilen “Etkili Arabuluculuk: İhtilaf Çözümünde Geleceğe Bakış” isimli panel, küresel çatışmaların giderek karmaşık hale geldiği günümüzde arabuluculuğun barış girişimlerinin sürdürülebilirliği ve başarısı üzerindeki etkisini gündeme getirdi. Bu forum, 2025 yılında moderatörlüğünü CMI Martti Ahtisaari Barış Vakfı Direktörü Janne Taalas’ın üstlendiği bir panel ile gerçekleştirildi.
Panelde, İsviçre Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis, Angola Dışişleri Bakanı Tete Antonio, Birleşmiş Milletler (BM) Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo, Norveç Dışişleri Bakan Yardımcısı Andreas Motzfeldt Kravik ve Uluslararası Arabuluculuk Genel Müdürü Büyükelçi Timur Söylemez gibi önemli konuşmacılar yer aldı. İstanbul merkezli Anadolu Ajansının (AA) “Global İletişim Ortağı” olarak katıldığı panel, Belek Turizm Bölgesi’ndeki NEST Kongre Merkezi’nde düzenlendi.
Isviçre Dışişleri Bakanı Cassis, dünyanın yüzyılın başından bu yana ciddi bir değişim geçirdiğine dikkat çekerek, geleceğe dair tahminlerde bulunmanın zorluğuna vurgu yaptı. Ayrıca Helsinki ilkelerinin güvenlik mimarisinin temelini oluşturduğunu ancak bu ilkelerin geçerliliği hakkında tartışma yürütülmesi gerektiğini öne sürdü.
Cassis, “Arabuluculuk, bir güven meselesidir; bu nedenle ihtilaf tarafları arasında güven inşa etmek temel unsurdur.” şeklinde konuştu. Tarafların güven duymasını sağlamak için arabulucu ülkelerin tarafsız ve kapsamlı bir süreç yürütmeleri gerektiğini belirtti.
Arabuluculukta çok dilli bir ortamın önemine değinen Cassis, İsviçre’nin çok dilliliğinin bu süreci kolaylaştırdığını ifade etti. Ayrıca, arabuluculuğun temelinde insan ilişkileri olduğuna inandığını belirtti.
Angola’dan Mesaj: Diplomasi Önemlidir
Angola Dışişleri Bakanı Tete Antonio, Türkiye’nin diplomasi konusunda sağladığı imkanlardan dolayı teşekkür ederken, günümüz siyasi ve ekonomik ortamında birlikte hareket etmenin önemini vurguladı. Angola’nın, sadece Kongo Demokratik Cumhuriyeti ile değil, diğer komşu ülkelerle de arabuluculuk görüşmeleri yürüttüğünü belirtti.
Antonio, KDC’deki çatışmalar için 3 yıldır devam eden arabuluculuk çalışmalarında önemli dersler aldıklarını ifade etti ve iki ülke arasında doğrudan temasın aracısı olduklarını belirterek, arabulucuların sorumluluk taşıdığını, her kelimenin barış veya savaşa yol açabileceğini dile getirdi.
BM’nin Destek Eksikliği
BM Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo, BM’nin son yıllarda bölündüğünü ve ülkelerden yeterli destek görmediğini ifade etti. Bazı ülkelerin ödemelerini geç yaptığını veya hiç yapmadığını, barış inşasına yönelik bağışların ise yıllar içinde azaldığını vurguladı. Türkiye ve Finlandiya’nın arabuluculuk için önemli katkılarda bulunduğunu belirtti.
Çifte Standart Uyarısı
Norveç Dışişleri Bakan Yardımcısı Kravik, arabuluculuk faaliyetlerinin önemine değindi ve dış politikada uzlaşma çabalarına diğer devletlerin de katılması gerektiğini savundu. Rusya’nın Avrupa’ya karşı sergilediği tutumun cevap gerektirdiğini ifade eden Kravik, uluslararası hukukta çifte standartların olmaması gerektiğini belirtti.
Türkiye’nin Rolü
Uluslararası Arabuluculuk Genel Müdürü Büyükelçi Timur Söylemez, Türkiye’nin arabuluculuk süreçlerinde lider
