Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Arap Birliği’nin Olağanüstü Ortak Zirvesi, Arap ve İslam ülkelerinin liderlerinin katılımıyla gerçekleştirildi. Zirve sonrası yayımlanan ortak bildiri, dünya kamuoyuna önemli mesajlar sundu. Bildiride, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) Gazze Şeridi’nde ateşkes sağlanması ve insani yardım girişinin yapılması için bağlayıcı bir karar alma çağrısı yapıldı. Ayrıca, İsrail’le ilişkilerdeki uluslararası çifte standart da kınandı ve uluslararası hukuka ve BM Şartı’na saygı gösterilmesi istendi.
Bildiride, İsrail’in BM Genel Kurulu’na katılımının dondurulması için uluslararası destek toplanmasına yönelik çalışmaların başlatılması öngörüldü. Tüm ülkelere, “İsrail’e silah ve mühimmat ihracatını veya gönderimini yasaklamaları” ve “İsrail’i işlediği ihlallerden caydırmak için uluslararası yaptırımlar uygulamaları” yönünde çağrılar yapıldı. Qatar ve Mısır’ın ABD ile işbirliği içinde Gazze’de acil ve kalıcı bir ateşkes sağlanması için gösterdiği çabaların takdir edildiği bildiride, İsrail’in esir takası ve ateşkes anlaşması konusundaki geri adımları da vurgulandı.
Gazze’ye yönelik bir yılı aşkın süredir devam eden ve Lübnan’ı da kapsayan İsrail saldırılarının, özellikle Irak, Suriye ve İran’ın egemenliğine yönelik ihlaller olduğunu belirten bildiride, BM’nin bu konuda yetersiz kaldığı ve uluslararası toplumun başarısız olduğu da ifade edildi.
İsrail’in işlediği suçlar için bağımsız uluslararası soruşturma talebi
Bildiride, “İşgalci İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde işlediği korkunç ve çarpıcı suçları kınıyoruz. Bu suçlara karışanların hesap vermesi için uluslararası bağımsız bir soruşturma talep ediyoruz” ifadelerine yer verildi. Ayrıca, İsrail’in Gazze’deki siviller üzerinde uyguladığı toplu cezalandırma ve kuşatma yöntemlerini silah olarak kullanması kınandı. Gazze’deki insani felaketi sona erdirmek için uluslararası acil müdahale çağrısında bulunuldu.
Lübnan’a, onun güvenliği, istikrarı ve egemenliği için destek verileceği bildiride vurgulandı. İsrail’in sivilleri, Lübnan ordusu mensuplarını ve Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) askerlerini hedef almasının da kınandığı bildiride, uluslararası topluma seslenilerek Uluslararası Adalet Divanı’nın “İsrail işgalinin sona erdirilmesi” yönündeki tavsiye niteliğindeki görüşünün bir an önce hayata geçirilmesi gerektiği belirtildi.
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi’nde ve işgal altındaki Filistin topraklarında binlerce Filistinliye karşı işlediği zorla kaybetme suçları da kınandı. Bunun yanı sıra, İsrail’in Lübnan’daki UNIFIL güçlerine yönelik saldırılarının BM Şartı’nın doğrudan ihlali anlamına geldiği bildirildi ve “BMGK’ye İsrail’in tamamen sorumlu tutulması” çağrısı yapıldı.
İki devletli çözüm vurgusu
Bildiride, “İki devletli çözüm temelinde başkenti işgal altındaki Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulması” için uluslararası etkin taraflara çağrıda bulunuldu. Ayrıca, Filistin’in BM’ye tam üyeliği ve Filistin halkının kendi kaderini tayin etme hakkının sağlanması için gerekli çalışmalara yönelmesi istendi.
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz’in talimatları doğrultusunda 11 Kas
