Axios haber platformu, Washington ile Tahran yönetimi arasında sık sık gerilim yaratan nükleer müzakerelere dair yeni bir iddia ortaya koydu. Bu iddia, nükleer anlaşma teklifinin taslağında yer alan maddelere dayanan iki kaynağa dayandırıldı. Haberde, ABD yönetiminin İran’ın düşük düzeyde uranyum zenginleştirmesine izin vereceği yönündeki iddiaların, İran’ın bu zenginleştirmeye izin vermeyeceği konusundaki açıklamalarıyla çeliştiğine dikkat çekildi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un İran’a 31 Mayıs 2023 tarihinde sunduğu nükleer anlaşma teklifinin taslağında, müzakerelerin bir sonraki turunda ele alınacak “ön fikirlerin” bulunduğu bildirildi. Bu taslağa göre, İran’a sivil amaçlar dışında yerel zenginleştirme kapasitesi geliştirme izni verilmeyecek. Ayrıca, anlaşma sonrasında İran’ın uranyum zenginleştirme oranını belirli bir süre için yüzde 3’e düşürmesi gerektiği kaydedildi.
İran ile ABD Nükleer Görüşmeleri ve Trump’ın Teklifi
İran ile ABD arasındaki nükleer müzakerelerin devam ederken, Tahran’ın uranyum zenginleştirme konusu, her iki ülke arasında önemli bir anlaşmazlık noktası olmaya devam ediyor. İran, nükleer programının atom bombası üretmesine engel olacak şekilde kısıtlanması karşılığında, uluslararası yaptırımların kaldırılmasını talep ediyor.
Önceki açıklamalarında, Tahran’ın düşük düzeyde uranyum zenginleştirmesini kabul edeceklerini belirten ABD’li yetkililer, son zamanlarda bu tutumlarını değiştirdiklerini. Şimdi, İran’ın her düzeyde uranyum zenginleştirmesini durdurmasını istiyorlar. Bu durum, nükleer müzakerelerin gidişatını etkileyecek önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Şu ana kadar Umman aracılığıyla beş tur görüşme gerçekleştirildi ve bu görüşmelerde taraflar arasında henüz belirgin bir anlaşma sağlanamadı. Bir sonraki görüşmelerin yeri ve zamanı henüz netlik kazanmadı. Bununla birlikte, ABD basını, Amerikalı müzakerecilerin 11 Mayıs 2023’te Umman’da düzenlenen nükleer görüşmelerde İran heyetine yazılı bir nükleer anlaşma teklifi sunduklarını aktardı.
Trump, bu konuya ilişkin bir soruya verdiği yanıtında, “Evet, bir teklif var. Ama (İran) hızlı hareket etmeli, aksi takdirde kötü şeyler olacak,” ifadelerini kullanarak durumu ciddiyetle ele aldıklarını belirtti. İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ise, ABD Başkanı Donald Trump’ın yaklaşık iki hafta önce bahsettiği nükleer anlaşma teklifinin 31 Mayıs’ta Umman tarafından kendilerine iletildiğini duyurdu.
