Vergi Usul Kanunu’nda gerçekleştirilen güncellemeyle, fiş veya fatura kesmeyenler için uygulanan ceza daha katı bir hale getirildi. Ayrıca, fiş ya da fatura almayı ihmal eden nihai tüketicilere yönelik ‘özel usülsüzlük cezası’ uygulaması da devreye alındı.
Vergi Usul Kanunu’ndaki yenilikler
Fiş ve fatura vermeyenler hakkında uygulanan yaptırımlar güçlendirildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, yeni düzenlemeyi duyurarak, fiş veya fatura talep etmeyen nihai tüketicilerin de cezalandırılacağını açıkladı. Vergi usulsüzlükleriyle mücadele için hazırlanan bu düzenleme, dünkü Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Tüketicilere 5 bin lira ceza
Yeni düzenleme uyarınca, alışveriş sonrası fiş veya fatura talep etmeyen tüketicilere 5 bin lira tutarında özel usulsüzlük cezası uygulanabilir. Ancak bu cezanın geçerli olabilmesi için iki önemli koşul bulunmaktadır:
Tüketici, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın tespitinden önce, belge verilmediğini bildirmelidir.
Bildirimin, belgenin verilmesi gereken tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde yapılması gerekmektedir. Bu şartlara uyulması durumunda ceza uygulanmayacak.
Fiş alınmadığı nasıl belirlenecek?
Gelir İdaresi Başkanlığı, cezanın uygulanma şekliyle ilgili bazı örnekler sunmuştur. Örneğin, Hasan Bey, 9 Ağustos 2024 tarihlerinde çocuğuna oyuncak almış, fakat fiş talep etmemiştir. Denetimde fişin verilmediği anlaşılırsa Hasan Bey’e 5 bin lira ceza kesilecektir. Aynı zamanda, satıcıya da ceza uygulanacaktır.
Denetimlerde fiş alınmaması durumunda ne olacak?
Eğer denetim sırasında tüketicinin fiş almadığı tespit edilirse, hem tüketici hem de satıcıya ceza kesilecektir. Örneğin, 3 Ekim 2024 tarihinde Kemal Bey’in yaptığı alışverişte fiş alınmadığı denetimle ortaya çıkmıştır. Kemal Bey’e 5 bin lira, (N) şirketine ise önceki ihlallerden dolayı 40 bin lira ceza uygulanacaktır.
Beş iş günü kuralı: Bildirim zamanında yapılmadığında ne olur?
Eğer tüketici, kendisine fatura düzenlenmediğini beş iş günü içinde iletmezse, ceza kaçınılmaz olacaktır. Örneğin, Nevzat Bey, 14 Kasım 2024 tarihinde yaptığı alışveriş sonrası fatura alamamış ve durumu 3 Aralık 2024’te bildirmiştir. Bildirimin gecikmesi nedeniyle Nevzat Bey’e de 5 bin lira ceza kesilmiştir.
Kayıt dışı faaliyetlerde %50 artırımlı ceza
Vergi dairesine bildirilmeden faaliyet gösterenlere yönelik uygulanan cezalar da artırılmıştır. Kayıt dışı faaliyet yürütenlere kesilen cezalar yüzde 50 artırımlı olarak uygulanacaktır. Ayrıca, mükellefiyet tarihinden önceki dönemler için sonradan yapılan yeni tarhiyatlarda da cezalar artırımla yürütülecektir.
