Türkiye’de et fiyatları son beş yıl içinde yüzde bin 230 oranında bir artış göstermiştir. Bu durum, Türkiye’yi dünya genelinde en yüksek et fiyatlarına sahip ülkelerden biri haline getirmiştir. Avrupa İstatistik Ofisi’nin verilerine göre, Türkiye, etli yemek yemekte zorlanan vatandaş oranında Avrupa’nın zirvesinde yer alıyor. Bu durum, özellikle dar gelirli vatandaşlar üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır.
Et fiyatlarındaki yükselişin nedenleri
Gıda fiyatlarında meydana gelen genel artışların, özellikle et fiyatlarının hızla yükselmesine yol açtığı görülüyor. 2020 yılında 32 TL olan dana karkas etinin kilogram fiyatı, 2025’e gelindiğinde 432 TL’ye çıkarak astronomik bir artış göstermiştir. Bu durum, emekliler ve asgari ücretliler gibi düşük gelirli gruplar için et almayı neredeyse imkansız hale getiriyor. Özellikle Ramazan ayında et fiyatlarının sabitlenmesi için alınan önlemler, yüksek girdi maliyetleri karşısında etkisiz kalmıştır.
Türkiye’nin et tüketimi dünya ortalamasının altında
Türkiye, dünya genelindeki et tüketim sıralamasında gerilerde kalmaktadır. Dünya genelinde kişi başına et tüketimi yıllık 28,5 kilo iken, Türkiye’de bu rakam sadece 18,44 kilo olarak kayıtlara geçiyor. Bu durum, Türkiye’nin et tüketiminin dünya ortalamasının altında olduğunu ve özellikle Uruguay ile Arjantin gibi ülkelerin kişi başına yüksek et tüketimi ile öne çıktığını göstermektedir.
Et fiyatları dünya ortalamasının üzerinde
İktisatçı İnan Mutlu’nun açıkladığı verilere göre, Türkiye’de et fiyatları dünya ortalamasının çok üzerinde seyretmektedir. Dünya genelinde kilogram başına et fiyatı ortalama 6,62 dolar iken, Türkiye’de bu rakam 17,81 dolara ulaşmış durumdadır. Bu büyük fiyat farkı, Türk vatandaşlarının et alırken karşılaştığı ekonomik zorlukları net bir şekilde ortaya koymaktadır.
Dar gelirli aileler için artan et fiyatları
Türkiye’deki et fiyatları, dar gelirli ailelerin günlük et tüketimini karşılamasını giderek zorlaştırmaktadır. Mart ayında dana etinin kilogram fiyatı yüzde 7,4 artarak 692 TL’yi geçmiş durumdadır. Bu durum, gıda güvenliği ve yaşam kalitesini doğrudan etkilerken, vatandaşların beslenme alışkanlıklarını da değiştiriyor. Dar gelirli aileler, artan fiyatlar nedeniyle et yerine daha ucuz alternatifleri tercih etmeye başlamışlardır.
Et tüketimindeki azalma ve sonuçları
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, Türkiye, etli yemek yiyemeyenlerin oranında Avrupa’da ilk sırada yer almaktadır. 2023 yılı itibarıyla Türkiye’de etli yemek, tavuk veya balık yemeye gücü yetmeyenlerin oranı yüzde 39,1 olarak tespit edilmiştir. Bu oran, Romanya ve Bulgaristan’ı geride bırakarak Türkiye’nin gıda krizini ne denli derinden yaşadığını göstermektedir. Dar gelirli ailelerin artan gıda fiyatları karşısında yaşadığı zorluklar, sosyoekonomik dengenin tehdit altında olduğuna işaret etmektedir.
Kaynak: HABER MERKEZİ
