Çin Halk Kurtuluş Ordusunun Doğu Cephesi Komutanlığı, Tayvan Boğazı’nın bulunduğu bölgeden sorumlu olduğunu hatırlatarak, Çin Deniz ve Hava Kuvvetlerinin Kanada donanmasına ait bir gemiyi seyri boyunca takip ettiğini duyurdu. Bu durum, söz konusu geminin geçişinin “Tayvan Boğazı’nda bilerek sorun yaratmaya, barışın ve istikrarın altını oymaya yönelik bir eylem” olarak değerlendirilmesine yol açtı. Komutanlık tarafından yapılan açıklamada, bağlı birliklerin sürekli teyakkuzda olduğu ve her türlü tehdit ve provokasyona karşı kararlı tedbirler alacağı vurgulandı.
Kanada donanmasına ait “Halifax” sınıfı Ottowa fırkateyni, 12 Ekim 2023 tarihinde Tayvan Boğazı’ndan geçmişti. Bu geçiş, Kanada savaş gemilerinin Tayvan Boğazı’ndan bu yılki ilk, 2022’den bu yana ise 6’ncı geçişi olma özelliği taşıyordu. Özellikle dikkat çeken bir nokta da, Kanada gemisinin önceki geçişlerinde ABD savaş gemileri eşliğinde seyahat ederken, bu sefer tek başına hareket etmesiydi. Bu durum, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Kanada’nın ABD egemenliğine girmesi gerektiğine” dair son dönemdeki açıklamaları nedeniyle iki ülke arasında yaşanan gerilimi daha da artırdı.
Tayvan’dan Geçişe Destek
Tayvan Dışişleri Bakanlığı, Kanada gemisinin geçişini desteklediğini belirterek, “Kanada, bir kez daha Tayvan Boğazı’nda özgürlüğü, barışı ve açıklığı savunduğunu somut bir eylemle göstermiş, boğazın uluslararası sular olduğuna dair sağlam duruşunu ortaya koymuştur.” açıklamasında bulundu. Tayvan Savunma Bakanlığı ise, geminin geçtiği gün, Çin’e ait 24 askeri hava aracının ada çevresinde gözlemlendiğini ve bunlardan 18’inin Tayvan Boğazı’nda tarafların etki alanlarını sınırladığı varsayılan “orta çizgi”yi geçtiğini bildirdi.
Ada Çevresinde Çin’e Ait 41 Askeri Hava Aracı ve 9 Gemi Görüldü
Tayvan Savunma Bakanlığı’nın sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamaya göre, 12 Ekim akşamından 13 Ekim sabahına kadar ada çevresinde 41 askeri hava aracı gözlemlendi. Bu hava araçlarının 28’i, Tayvan Boğazı’ndaki “orta çizgi”nin ötesine geçerek, Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Bölgesi” ilan ettiği kuzey, orta ve güneybatı bölgelerinde uçtu. Ayrıca, ada çevresinde 9 Çin donanmasına ait savaş gemisinin de tespit edildiği bildirildi. Tayvan ordusu, gelişmeleri izlemeye devam ettiğini ve gerekli müdahaleleri yaptığını açıkladı.
Çin-Tayvan Anlaşmazlığı
Çin, Tayvan’ı topraklarının ayrılmaz bir parçası olarak görmekte ve bu nedenle Tayvan Boğazı’nı karasuları olarak kabul etmektedir. Ancak, Tayvan, 1949 yılından bu yana fiili bağımsızlık elde etmiş durumdadır. İki taraf arasındaki ayrılık, iç savaşın sona ermesinden bu yana devam etmektedir. Çin, bölgede başka ülkelerin askeri varlığına karşı çıkmakta ve bu tür faaliyetlerin gerginlik oluşturduğunu iddia etmektedir. Özellikle Kanada donanmasının bu bölgedeki seyir ve keşif faaliyetleri, iki ülke arasında tırmanan gerginliğin önemli bir nedeni olmaktadır.
