Bakan Fidan, AK Parti’nin Genel Merkezi’nde düzenlenen “Filistin’in Geleceği Konferansı”nın, TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Fuat Oktay tarafından yönetilen “Küresel Diplomasi ve Filistin’in Geleceği” adlı ilk oturumunda konuşma yaptı.
Fidan, Ürdün Dışişleri ve Yurt Dışı Vatandaşlar Bakanı Eymen es-Safedi’nin konuşmasında bir dramın dile getirildiğini, mevcut trajedinin ise 70 yıl boyunca gözler önünde yaşandığını belirtti.
Uluslararası, Arap ve İslam topluluklarının maalesef bu trajediyi sona erdirme noktasında etkisiz kaldığını dile getiren Fidan, son yedi on yıl boyunca bölgede yaşayan insanların acı çektiğini vurguladı.
Fidan, herkesin Filistin meselesi nedeniyle bir utanç hissettiğini, bu trajedinin 7 Ekim 2023’ten itibaren yeni bir boyut kazandığını ifade ederek, kimsenin böyle bir manzarayı hayal edemediğini söyledi.
Bu durumun artık gözler önünde gerçekleşen bir soykırım halini aldığını söyleyen Fidan, uluslararası camianın bu saldırılara karşı etkili bir müdahalede bulunamadığını ve soykırımı önleme hususunda çaresiz kaldığını belirtti.
Fidan, Gazze’de çoğu kadın ve çocuk olan 42 bin insanın hayatını kaybettiğini ifade ederek, bu insanların bilinçli ve sistematik bir şekilde öldürüldüklerine dikkat çekti.
Bu kayıpların, rastgele yapılan saldırıların bir sonucu olduğunu belirten Fidan, savaş terimleri açısından bu insanların İsrail askerleri tarafından hedef alındığını vurguladı.
İsrail, yapay zekayı kadın ve çocuk ölümlerinin bahanesi olarak kullanıyor
Fidan, bazı askeri uzmanların açıklamalarına atıfta bulunarak “Çok sayıda kadın ve çocuk hayatını kaybetti çünkü yapay zeka hedef tespit ediyor. Yapay zeka, ‘vurun’ diyor. ‘Makine söylüyor, biz söylemiyoruz, makine öldürüyor’ dediler. Bu, insanlığın değerlerine karşı bir başka saygısızlık olarak karşımıza çıkıyor.” şeklinde konuştu.
Filistin meselesinin köklerine inmenin önemine değinen Fidan, bu konu hakkında pek çok şey söylendiğini, fakat somut adımların atılmadığını kaydetti.
Fidan, yaşanan soykırımın hafızalarda kalması gerektiğini vurgularken, bunun için aktif bir şekilde harekete geçilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Uluslararası topluluğun sergilediği tutumun, soykırımdan daha ağır bir trajedi olduğunu vurgulayan Fidan, bu sistemin iflas ettiğini ve bunun bir sınav niteliği taşıdığını, son bir yılda uluslararası sistemin çöküşüne ayna tutan bir gerçek olduğunu sözlerine ekledi.
“Gazze’de yaşananlar, uluslararası sistemin bazı azınlıkların ayrıcalıkları için şekillendiğinin kanıtıdır”
Fidan, Gazze’deki olayların uluslararası sistemin belirli bir azınlığın menfaati doğrultusunda şekillendiğinin, kullanıldığının ve istismar edildiğinin açık bir göstergesi olduğunu ifade etti.
Dünyanın 5’ten büyük olduğunu savunduklarını ve bu söylemi sürdürmeye devam edeceklerini belirten Fidan, uluslararası sistemin temel sorununun bu olduğunu ve çözülmesi gerektiğini ifade etti.
Fidan, bu sorunlar çözülmedikçe Gazze’deki benzer trajedilerin devam edeceğini, Ukrayna, Afrika ve diğer birçok bölgede sonuç olarak insanların hayatlarına mal olduğunu dile getirdi.
Uluslararası sistemin belirlenmiş bazı önceliklere göre hareket ettiğini vurgulayan Fidan, “Uluslararası sistem, bazı ayrıcalıklı ülkelerin menfaatleri doğrultusunda işliyor. Söz konusu sistemin çöküşü, soykırım faaliyeti ve uluslararası toplumu işlemez hale getiriyor… Bunlara bir son vermemiz gerekiyor.” diye konuştu.
Fidan, Batılı toplumların da bu duruma karşı durduğunu bildiklerini belirterek uluslararası sistemin Gazze’deki soykırımı durdurma konusunda sessiz kaldığını vurguladı.
İnsanlığın elinden geleni yaptığını ve bu duruma ortak olmadığını dile getiren Fidan, son zamanlarda bazı diğer Avrupa ülkelerinin bu konuda kendini gösterdiğini aktardı.
Bakan Fidan, İspanya, Slovenya, İrlanda ve Norveç gibi ülkelerin Filistin’i tanımasının, bu devletlerin bir asil duruş sergilediğinin göstergesi olduğunu ifade etti.
“İki devletli çözüm, Filistinlilerin ve İsraillilerin güvenliği için şarttır”
Fidan, eskiye dayanan bir prensip olarak, çözümün iki devletli yapının varlığı olduğunu anlatarak, bu yaklaşımın hem Filistinlilerin hem de İsraillilerin güvenliği açısından elzem olduğunu vurguladı.
Fidan, İsraillilere bu noktada sorulsa, çoğunun da Filistin halkına haklarının verilmesi gerektiğini kabul ettiğini belirterek, Temas Grubu ile son bir yılda iki devletli bir çözüm için çaba harcadıklarına dikkat çekti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun son 20 yılda başarılı bir strateji geliştirdiğini kaydeden Hakan Fidan, “İki devletli çözümü unutturdu, bölgede bunu bile unutturdu.” dedi.
Fidan, Gazze’de üçüncü kez bir savaşa tanıklık ettiklerini ifade ederek, Filistin ve İsrail dışında da başka ülkelerin varlığını belirtti ve bunun bölgesel sorunlara yol açabileceğinin altını çizdi.
“Netanyahu hükümeti, Filistinlilere bir devlet verme niyetinde değil”
Bu çatışmanın sona ermesi ve yayılmaması için meselenin adil bir biçimde ele alınması gerektiğini vurgulayan Fidan, şöyle devam etti:
“İki devletli çözümü hayata geçirmemiz lazım. Bu konunun altını çizmeye devam ediyoruz ancak üzücü bir gerçek olarak Netanyahu hükümeti uzun bir süredir Filistinlilere bir devlet vermek için istekli bir tutum sergilemedi. Öte yandan, mevcut durumu İsrail’in güvenliği meselesi gibi göstermeye çalışıyor. Biz onlara sürekli olarak şunu vurguluyoruz; İsrail’in gelecek nesilleri için güvenliğin sağlanabilmesi adına iki devletli çözüm şart ve tek çözüm seçeneği budur.”
Fidan, Filistinlilerin kendi varlıklarının, egemenliklerinin ve onurlarına yakışır yaşam alanlarına sahip olmaları durumunda iki taraf için de güvenlik sağlanabileceğini ifade etti ve “Şu anda uluslararası topluma bir çağrıda bulunuyoruz. Lütfen iki devletli çözümü benimseyin ve bunun için gereken baskıyı yapın.” şeklinde konuştu.
Toplumlar ve uluslararası camianın yardımlarıyla Birleşmiş Milletler üyeliğine sahip 150’den fazla ülkenin Filistin devletinin tanınması için karar aldığını dile getiren Fidan, Filistin’in artık BM’de temsil edildiğini belirtti.
Fidan, BM Genel Kurulu’nda diğer ülkelerin temsilcileriyle birlikte Filistin’in de yer aldığına dikkat çekerek, bunun tarihi bir başarı olduğunu vurguladı.
İki devletli çözümün uluslararası toplum tarafından Filistin sorununun çözümü için tek seçenek olarak kabul edilmesi gerektiğine dikkat çeken Fidan, ayrıca birleşik çabaların bu politikayı hayata geçirmek için hayati önem taşıdığını ifade etti.
